LECTORIUM CALCULEMUS

Witold Marciszewski
METODOLOGIA NAUK SPOŁECZNYCH
2009/2010

Wykład dla V roku studiów
Kierunek Administracja, WSAP w Białymstoku


KARL K. POPPER, 1902-1994, ur. w Wiedniu, studiował tam matematykę, fizykę, psychologię, filozofię. Pozostawał w inspirującym go kontakcie z polskim logikiem Alfredem Tarskim (pisał: "z filozoficznego punktu widzenia była to dla mnie najistotniejsza przyjaźń całego życia"), a w polemicznym zwarciu był z Kołem Wiedeńskim, głoszącym radykalny empiryzm. Krytykę tego kierunku zawiera jego Logik der Forschung, 1934. W 1949 został profesorem logiki i metodologii nauk Uniwersytetu Londyńskiego. Czołową pozycję w filozofii politycznej przyniosło mu dzieło The Open Society and its Enemies, 1950, zawierające teorię domokracji opartą na idei krytycyzmu oraz wnikliwą krytykę systemów totalitarnych w szczególności komunistycznego. Charakterystyczny dla jego metodologii nauk empirycznych jest postulat krytycyzmu: sprawdzalność hipotezy empirycznej polega na tym, że jest ona falsyfikowalna czyli podatna na falsyfikację (obalenie) na podstawie zdań obserwacyjnych.

MOTYWACJA WYBORU TEMATYKI. Skuteczną strategią falsyfikacyjną jest kontrprzykład. Z reguły wymaga on wsparcia przez odpowiednie definicje, trzeba mieć bowiem jasność, co mieści się w zakresach pojęć występujących w tej hipotezie, którą testujemy przez poszukiwanie kontrprzykładu. Taką jasność dają definicje operacyjne (operacjonalizacje). Powołują się one na doświadczalne, łatwe do rozpoznania, wskaźniki posiadania wchodzącej w grę cechy. Toteż zagadnienia kontrprzykładów i definicji operacyjnych znalazły się w centrum uwagi naszego kursu metodologii.

Lista z aktualnymi ocenami sprawdzianów.

Komunikat z dnia 26.X, zaktualizowany 30.XI.2009:
Zasady punktacji wyników
i przeliczania punktów na ocenę egzaminacyjną do indeksu.

AKTUALNOŚCI 20.I.2010

U W A G A !

Egzamin, tj. wpisywanie ocen do indeksów po ewentualnym (jeśli trzeba) wyjaśnieniu wątpliwości odbędzie się dwóch terminach:

  • Termin zerowy: środa 27 stycznia w godz. 13.00-16.30, Auditorium Maius (tam gdzie wykład);
  • Termin w sesji: środa 3 lutego od godz. 13.00, sala 315.

      Proszę zwrócić uwagę na dwie zmiany w stosunku do wcześniej rozważanych terminów.
      (1) Propozycja czwartku 28 stycznia, jako drugiego dnia w terminie zerowym, jest nieaktualna; przepraszam za zmianę, powstałą niezależnie ode mnie.
      (2) Godzinę 10.00 w dniu 3 stycznia zamieniamy na 13.00; wystarczy mniej czasu, ponieważ już wiadomo, że duża część wpisów dokona się tydzień wcześniej.


      Sprawdzian VI - na 13 stycznia.
      Pomoc w rozwiązywaniu zadań sprawdzianu VI.

      Nie podaję tym razem wyników ostatniego sprawdzianu, mogąc je zakomunikować każdemu z osobna przy sposobności wpisywania stopnia do indeksu.

ELEMENTY METODOLOGII NAUK

Zanikanie mitu społecznego
w miarę obalania przez kontrprzykłady kolejnych hipotez ratunkowych.

Metodologiczne studium przykładu (case study).
Część pierwsza - na wykładach 7.X i 21.X.2009; część druga - na wykładach od 2.XII.2009.

Elementarz wiedzy metodologicznej
o warunkach wystarczającym i koniecznym.

Wykład 4.XI.2009.

Elementarz wiedzy o definicji
z przykładowym zastosowaniem do problemu korupcji.

Wykład 18.XI.2009.

O definicjach cząstkowych na przykładzie pojęcia: państwowy interwencjonizm gospodarczy.

Wiadomości pomocne w pisaniu prac zaliczeniowych.
Wykład 2.XII.2009.


MATERIAŁY POMOCNICZE

Występowanie stref korupcji
w zarządzaniu polską administracją rządową.

Raport Agencji Ernst & Young.

KONWENCJA [OECD, 1997] o zwalczaniu przekupstwa
zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych.

Rozumowanie matrymonialne Telimeny.
Przykład analizy logicznej rozumowania.